Giriş ve Amaç: Dönme veya hareket hissi ile karakterize olan vertigo,
acil servislerde, birinci basamak polikliniklerinde, nöroloji, psikiyatri
ve kulak-burun-boğaz kliniklerinde sık görülen bir şikâyet olarak
karşımıza çıkmaktadır. İç kulak problemleri ve nörolojik durumlar da
dâhil olmak üzere farklı etiyolojilere sahip olma ihtimali tanısal zorluklar
doğurmaktadır. Tanı süreci tipik olarak kapsamlı bir nörolojik muayeneyi
içerir, ancak özellikle vasküler nedenlerden şüphelenildiğinde vertebral
arter Doppler/USG incelemesi gibi ek testler gerekli olabilir. Ancak bu
incelemenin gerekliliği hâlâ belirsizliğini korumaktadır. Bu retrospektif
çalışmada vertigo şikâyeti ile başvuran hastalarda vertebral arter
Doppler/USG incelemesinin gerekliliğini değerlendirmeyi amaçladık.
Yöntem: Baş dönmesi/vertigo şikâyetiyle bir nöroloji polikliniğine
başvuran 1021 hastada vertebral arter Doppler/USG incelemesini de
içeren kapsamlı bir değerlendirme yapıldı.
Bulgular: Çalışma sonuçları, hastaların çoğunluğunda (yaklaşık %90)
belirgin vertebral arter aterosklerozuna dair hiçbir bulgu saptanmadı.
Bununla birlikte, ağırlıklı olarak kardiyovasküler risk faktörleri olan yaşlı
erkek bireylerde olmak üzere hastaların %5,1’inde hemodinamik olarak
anlamlı vertebral arter patolojisi gözlendi. Ek olarak, vertebral arterlerde
anatomik farklılıklar da saptandı.
Sonuç: Bu bulgular, vertigolu hastalarda kişiye özel tanısal yaklaşımların
ve kapsamlı değerlendirmenin önemini vurgulayarak, özellikle bazı
hasta alt gruplarında vertebral arter Doppler USG incelemesinin rolünü
vurgulamaktadır. Vertigosu olan 60 yaş üstü hastaların hemodinamik
açıdan önemli vertebral arter aterosklerotik lezyonlarına sahip olma
olasılığı yüksektir ve klinisyenler günlük pratiklerinde bu bilgiyi akılda
tutmalıdır. Vertebral arter Doppler USG tetkiki sadece seçilmiş hastalarda,
zamanında teşhis ve tedavi planı yapılmasına yardımcı olabilir ve
potansiyel olarak sağlık bakım maliyetlerini azaltabilir. Ancak vertigo
hastalarının %90’ında bu tetkik gerekli olmayabilir.
Anahtar Sözcükler: Baş dönmesi, Doppler USG, vertebral arter, vertigo,
yaşlı hasta