Parkinson Hastalığına Sahip Bireylerde Retinal Neurovasküler Değişiklikler: Hastalık Şiddeti, Levodopa Dozu ve İnme Riskine Yönelik Kapsamlı Bir Çalışma

Ulviye KIVRAK, Banu ÖZEN BARUT, İlknur SUNGU, İlknur GÜÇLÜ ALTUN, Büşra TELEK, Şaban ŞİMŞEK
2025 Eylül - 62 (3)
TÜRKÇE PDF İNGİLİZCE PDF

Öne Çıkan Noktalar

• OKT ve OKT-A, retinal değişiklikleri non-invazif olarak
değerlendirir.
• OKT ve OKT-A, parkinson hastalığının patogenezini
anlamada yardımcı olabilir.
• Parkinson hastalarında retinal değişiklikler inme için risk
faktörü olabilir.
• Parkinson hastalarında OKT ve OKT-A değişiklikleri, inme
riskini tahmin edebilir.


Türkçe Özet

Giriş ve Amaç: Bu çalışma, Parkinson hastalığı (PH) olanlarda retina
nöronal ve vasküler yapısal değişiklikleri, hastalık süresi ve şiddeti,
levodopa dozu ve inme riski ile ilişkili olarak araştırmayı amaçlamaktadır.
Yöntem: Bu retrospektif çalışmaya 40 PH hastası ve yaş ve cinsiyet
açısından eşleştirilmiş 40 kontrol dâhil edilmiştir. Retina parametreleri,
santral foveal kalınlık (SFK), maküler kalınlık (MK), retina sinir lifi tabakası
(RSLT) ve retinal vasküler yoğunluğu, optik koherans tomografi (OKT) ve
optik koherans tomografi anjiyografi (OKT-A) kullanılarak ölçülmüştür.
Hastalık şiddeti Hoehn & Yahr (H&Y) skalası ile, inme riski ise İnme Risk
Değerlendirme (İRD) aracıyla değerlendirilmiştir.
Bulgular: Parkinson hastalığında, kontrol grubuna kıyasla, temporal
kadran MK’de ve hem yüzeyel (YKP), hem de derin (DKP) kapiller
pleksuslarda vasküler yoğunlukta azalma gözlemlendi. Ayrıca, yüzeyel
ve derin foveal avasküler bölge (FAB) alanlarında belirgin bir genişleme
saptandı. Hastalık süresi ile YKP’nin temporal ve nasal kadranları arasında
negatif korelasyon, hastalık şiddeti ile derin FAB alanı arasında pozitif
korelasyon gözlemlendi. Hastalık şiddeti ile temporal MK, ortalama ve
superior kadran RSLT arasında ise negatif korelasyon bulundu. Levodopa
dozu ile inferior ve temporal MK, temporal YKP ve DKP vasküler
yoğunluğu ile negatif, derin FAB alanıyla ise pozitif korelasyon olduğu
saptandı. İnme risk değerlendirme skoru ile retinal vasküler değişiklikler
arasında anlamlı bir korelasyon bulunmadı.
Sonuç: Bu çalışma, PH hastalarında retinal nöronal ve vasküler
değişiklikleri, inme riski değerlendirme skoruyla birlikte inceleyen
ilk çalışmadır. Bulgularımız, retina değişikliklerinin PH hastalarında
hastalık şiddeti ve süresi ile ilişkili olduğunu göstermektedir. Bu bulguları
doğrulamak ve OKT-A’nın PH’nin erken tespiti ve inme riskinin önlenmesi
üzerindeki rolünü araştırmak için daha büyük örneklem boyutlarına
sahip prospektif çalışmalara ihtiyaç vardır.
Anahtar Sözcükler: Hoehn & Yahr skalası, inme risk değerlendirme
skoru, maküler vasküler yoğunluk, optik koherans tomografi anjiyografi,
Parkinson hastalığı